«Bradley Effect» και δημοσκοπήσεις: Η πτώση του μεγάλου φαβορί

Έλσα Μπάρδα18/11/2016

To φαινόμενο της κατάρρευσης των δημοσκοπήσεων στο μικροσκόπιο της ανάλυσης από την κλινική ψυχολόγο και αναλύτρια Εφαρμοσμένης Συμπεριφοράς, Έλσα Μπάρδα

*Έλσα Μπάρδα - Κλινικός Ψυχολόγος - Αναλύτρια Εφαρμοσμένης Συμπεριφοράς

H απόκλιση ορισμένων δημοσκοπικών δεδομένων με τα εκλογικά αποτελέσματα αφορά στην ψυχολογία του ψηφοφόρου.

«I always lose the election in the polls and I always win it on election day»
Benjamin Netanyahu

Εφόσον οι δημοσκοπήσεις που δημοσιεύονται μέχρι την προπαραμονή των εκλογών καλλιεργούν το φαινόμενο της αυτοεκπληρούμενης προφητείας, στο οποίο έχω αναφερθεί σε προηγούμενο άρθρο μου και ενώ επηρεάζουν τη μάζα, γιατί κάποιες φορές δεν συνάδουν με το αποτέλεσμα;

Η κοινή λογική προστάζει την αλλαγή της γνώμης των ψηφοφόρων την τελευταία στιγμή -ακολουθώντας π.χ. ένα σκάνδαλο που μπορεί να σπίλωσε την εικόνα του υποψηφίου... Εντούτοις, η ψυχολογία του ψηφοφόρου είναι πιο πολύπλοκη... Οι αποφασισμένοι ψηφοφόροι θα ψηφίσουν αυτόν που αντιπροσωπεύει τα «θέλω» τους, ανεξάρτητα από το πώς συμπεριφέρθηκε…

To ποσοστό ανταπόκρισης του δείγματος παίζει και αυτό τον ρόλο του...


Οι σύγχρονες δημοσκοπήσεις δεν βασίζονται εξ ολοκλήρου σε «number-crunching», αλλά σε γνώμες ανθρώπων που μετατρέπονται σε αριθμούς. Οι σύγχρονες εταιρείες δημοσκοπήσεων συνήθως δεν αντλούν πληροφορίες από τους ψηφοφόρους που συνηθίζουν να απέχουν. Στην περίπτωση λοιπόν που οι εκ πεποιθήσεως απέχοντες ψηφοφόροι αποφασίσουν να ψηφίσουν, τότε δημιουργείται αυτό, το οποίο εμείς που έχουμε ασχοληθεί με έρευνες αποκαλούμε «statistical bias», με αποτέλεσμα να επηρεάζουν το τελικό αποτέλεσμα...

Ο φόβος απομόνωσης και αποκλεισμού από τα υπόλοιπα μέλη της κοινωνίας πιθανώς να αποτρέψει τον ψηφοφόρο από το να μοιραστεί ποια πολιτική γραμμή τον εκφράζει.

Το φαινόμενο που είναι γνωστό ως «Bradley Effect»προσφέρει μια πιθανή εξήγηση των αποκλίσεων που παρατηρούνται ορισμένες φορές μεταξύ των αποτελεσμάτων των εκλογών και των δημοσκοπήσεων και αφορά στην επιλογή των ψηφοφόρων. Το «Bradley Effect» πήρε το όνομά του από τον Tom Bradley, ο οποίος διετέλεσε δήμαρχος του Λος Άντζελες επί 20 συναπτά έτη. Ο Tom Bradley το 1982 έχασε την εκλογική «μάχη» για τη θέση του κυβερνήτη της Καλιφόρνια, διαψεύδοντας τις δημοσκοπήσεις, οι οποίες έδειχναν προβάδισμα υπέρ του.

Οι ειδικοί, θέλοντας να βρουν εξήγηση στο γιατί οι δημοσκοπήσεις δεν επαληθεύτηκαν, κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι οι ψηφοφόροι, προκειμένου να αποφύγουν την κοινωνική επίκριση των πολιτικών τους πεποιθήσεων, συχνά υποκρύπτουν ποιο κόμμα τους εκφράζει και το οποίο καταλήγουν να ψηφίζουν!

Η φωνή της σιωπής ήταν δυνατή!



Το φαινόμενο «Bradley Effect» βρίσκει πρόσφορο έδαφος στη βασική προϋπόθεση για την εγκυρότητα των αποτελεσμάτων μιας δημοσκόπησης, που αφορά στην ανθρώπινη γνώμη, η οποία βασίζεται στην ειλικρίνεια των ερωτηθέντων, καταρρίπτοντας παράλληλα το «Bandwagon Effect», που υποστηρίζει ότι οι άνθρωποι έχουν τάση να συμφωνούν με την πλειοψηφία... Ή μήπως η πλειοψηφία είναι οι μυστικοί υποστηρικτές, που αρνούνται να ταυτιστούν με τον υποτιθέμενο εν δυνάμει νικητή των εκλογών, ενώ αντίθετα πεισμώνουν και ενδεχομένως καταλήγουν να ανατρέπουν τυχόν προβλέψεις;

- Twitter: https://twitter.com/elsa_barda
- email. elsabardapsychologist@hotmail.com
*Η Ελσα Μπάρδα έχει βασικό πτυχίο ψυχολογίας (BSc Honours), μετεκπαίδευση πρώτο μάστερ στην Κλινική Ψυχολογία (MSc Clin. Psy.) και δεύτερο μάστερ στην Εφαρμοσμένη Ανάλυση Συμπεριφοράς MSc (MSc ABA ). Η εκπαίδευση και μετεκπαίδευσή της έγινε στη Μ. Βρετανία. Έχει αναγνώριση πτυχίων από το ΔΟΑΤΑΠ και άδεια ασκήσεως επαγγέλματος ψυχολόγου.