Κυριακή 10 Ιουνίου 2018

Το «Σύνδρομο της Σταχτοπούτας»: Η εξάρτηση από το γοβάκι και ο φόβος της ανεξαρτησίας


Η Κλινική Ψυχολόγος και Αναλύτρια Εφαρμοσμένης Συμπεριφοράς, Έλσα Μπάρδα, αναλύει το «Σύνδρομο της Σταχτοπούτας» και την σχέση του με τον φόβο της ανεξαρτησίας


*Έλσα Μπάρδα - Κλινικός Ψυχολόγος - Αναλύτρια Εφαρμοσμένης Συμπεριφοράς






Το «Σύνδρομο της Σταχτοπούτας» είναι ένας όρος, ο οποίος αναφέρθηκε για πρώτη φορά από την ψυχολόγο Colette Dowling, προκειμένου να περιγράψει τον φόβο της γυναίκας για ανεξαρτησία. Η εμμονική επιθυμία της γυναίκας να βρει τον τέλειο άνδρα, που θα δώσει νόημα στη ζωή της, υποσυνείδητα συμβολίζει την αδυναμία της να ορίζει η ίδια το μέλλον της και την ψυχολογική εξάρτηση από την αποδοχή και την προστασία των άλλων, δέσμια από τους φόβους της.

Το παραμύθι ότι η ανεξαρτησία σαμποτάρει την σχέση... και την ευτυχία

Στο παραμύθι της Σταχτοπούτας η πρωταγωνίστρια είναι μια γυναίκα νέα, όμορφη, με έντονη θηλυκότητα, καλή, εργατική, με καλές πιθανότητες να εξελιχθεί, αρκεί ο πρίγκιπας να την πάρει υπό την φροντίδα του. Η ίδια αδυνατεί να αλλάξει τις καταστάσεις της και να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις της ζωής. Λειτουργεί με γνώμονα την πεποίθηση ότι ο μοναδικός τρόπος που μπορεί να βγει από κάθε αδιέξοδο, είναι αναζητώντας ενισχύσεις από έναν άνδρα...

Ο φόβος της ανεξαρτησίας συνήθως καλλιεργείται μέσα από την παιδαγωγική προσέγγιση της οικογένειας, κατά την περίοδο των παιδικών χρονών. Οι ιδεατές ιστορίες αγάπης, όπου ο πρωταγωνιστής πρίγκιπας, έρχεται να σώσει την ευάλωτη κοπέλα, περνάει στο υποσυνείδητο των μικρών κοριτσιών ως πρότυπο. Η φυσική συνέπεια είναι η γαλούχηση, ως προς την ευθραυστότητα της γυναικείας φύσης, που παραδίνεται μέσα από την υποχωρητικότητα στην ανδρική παρουσία και στήριξη, προκειμένου να νιώσει προσωπική ολοκλήρωση.


Η εξιδανίκευση του πρίγκιπα και οι ψευδαισθήσεις

Η οικονομική και συναισθηματική εξάρτηση από τον άνδρα υποθάλπει τον φόβο της ανεξαρτησίας και την ευθυνοφοβία, βάζοντας εμπόδια στην εξέλιξή της. Η εξάρτηση καλλιεργεί την ευαλωτότητα, στις διαθέσεις του εκάστου πρίγκιπα, που μπορεί και να την απογοητεύσει. Η απόλυτη στοχοπροσήλωση, στην ανάγκη της να σωθεί από τον πρίγκιπα, οδηγεί στην αδρανοποίηση της προσωπικής εξέλιξης των ικανοτήτων της και της δημιουργικότητας.

Η έλλειψη αυτοπεποίθησης και 
η αυτοεκπληρούμενη προφητεία, στην όποια έχω αναφερθεί σε άρθρο μου στο παρελθόν, δημιουργούν εμπόδια στην προσωπική εξέλιξη της γυναίκας. Σε αυτήν την περίπτωση, η σύγχρονη Σταχτοπούτα θα έρθει και πάλι αντιμέτωπη με εσωτερική γνωστική σύγκρουση, που αφορά στις ικανότητές της, αναζητώντας τον επόμενο πρίγκιπα, που θα έρθει να την σώσει και να επιβεβαιώσει την αξία της, μέσα από την επιλογή του, ως σύντροφο και εν κατακλείδι θα την οδηγήσει στο... μαγικό παλάτι της ευτυχίας.



Το επιστέγασμα της ευτυχίας στο παλάτι της αιχμαλωσίας

Ο πρίγκιπας αμέσως την πήρε από το χέρι και την ανέβασε στo άλογο, όπου κατευθυνθήκαν στο παλάτι... κι έζησαν αυτοί καλά κι εμείς καλύτερα

Αιχμάλωτη από τους φόβους της, στο παλάτι της ευτυχίας, που χτίζεται με τους κανόνες του εκάστου πρίγκιπα, η σύγχρονη Σταχτοπούτα αδυνατεί να κατανοήσει ότι η ευτυχία είναι ενδόμυχη, καθώς και ότι το παλάτι της ιδανικής σχέσης χτίζεται από δύο. Προβλήματα πάντα θα προκύπτουν στη ζωή και κανένας πρίγκιπας δεν μπορεί να τα εξαφανίσει, άλλωστε και ο πρίγκιπας για να γίνει βασιλιάς χρειάζεται δίπλα του μια δυναμική γυναίκα, που μπορεί να τον στηρίζει στα δύσκολα και να μην τα περιμένει όλα από εκείνον.

Συνεπώς, οι σχέσεις εξάρτησης οδηγούν σε μια δυσλειτουργική δυναμική, καθώς ο κάθε πρίγκιπας μπορεί ενδεχομένως να ανέβει στο άλογό του και να μην ξαναγυρίσει... κάτι τέτοιο θα πληγώσει την σύγχρονη Σταχτοπούτα, η οποία θα καταρρεύσει, διότι ο πρίγκιπας πήρε μαζί του και την ευκαιρία για ευτυχία. Ένας φαύλος κύκλος αναμονής του επόμενου πρίγκιπα θα ανοίξει ξανά...

Η χειραφέτηση δεν απειλεί την θηλυκότητα... Η αποδοχή του εαυτού μας είναι το πιο σημαντικό σκαλοπάτι για την προσωπική ολοκλήρωση 

Οι πεποιθήσεις χτίζονται από μικρή ηλικία, γι' αυτό είναι σημαντικό οι γονείς, μέσα από τα παραμύθια, να εξηγούν στις κόρες τους ότι μπορούν να διεκδικήσουν την ευτυχία και να μην θεωρούν αυτοσκοπό το να βρουν αυτόν που θα τους παρέχει την ευτυχία, έτσι ώστε να ταυτίζουν την ευτυχία με την ψυχολογική εξάρτηση.

Η ευτυχία από τη φύση της είναι προσωπική υπόθεση, όπως και τα όνειρα. Θέλει μεγάλη δύναμη για κάποιον να κυνηγήσει τα όνειρά του. Κανένας πρίγκιπας ούτε μάγος, μπορεί με ένα μαγικό ραβδάκι, να εξαφανίσει τις προκλήσεις της ζωής.


Η σχέση εξάρτησης από την αποδοχή των άλλων δημιουργεί άγχος, ενώ η ιδανική σχέση αποτελείται από δύο ανθρώπους, που «κουμπώνουν» και συμπληρώνουν ο ένας τον άλλον, καθώς τον βοηθά να γίνει μια καλύτερη εκδοχή του εαυτού του. Ο ιδανικός σύντροφος δεν αποτελεί δεκανίκι, αλλά συνοδοιπόρο στη ζωή...

- Twitter: https://twitter.com/elsa_barda
- email. elsabardapsychologist@hotmail.com

*Η Ελσα Μπάρδα έχει βασικό πτυχίο ψυχολογίας (BSc Honours), μετεκπαίδευση πρώτο μάστερ στην Κλινική Ψυχολογία (MSc Clin. Psy.) και δεύτερο μάστερ στην Εφαρμοσμένη Ανάλυση Συμπεριφοράς MSc (MSc ABA ). Η εκπαίδευση και μετεκπαίδευσή της έγινε στη Μ. Βρετανία. Έχει αναγνώριση πτυχίων από το ΔΟΑΤΑΠ και άδεια ασκήσεως επαγγέλματος ψυχολόγου.

Αυτογνωσία: Πόσο καλά γνωρίζετε τον εαυτό σας;

Η σημασία της αυτογνωσίας στο... μικροσκόπιο της ανάλυσης από την Έλσα Μπάρδα, κλινική ψυχολόγο και αναλύτρια Εφαρμοσμένης Συμπεριφοράς


*Έλσα Μπάρδα - Κλινικός Ψυχολόγος - Αναλύτρια Εφαρμοσμένης Συμπεριφοράς



Γνώθι σ' αυτόν έλεγε ο Χίλων ο Λακεδαιμόνιος.
Αλήθεια, έχετε αναρωτηθεί πόσο καλά γνωρίζετε τον εαυτό σας, τα προτερήματά σας, τις αδυναμίες σας;


«Δεν ήμουν ο εαυτός μου»

Ο πυρήνας της αυτογνωσίας βρίσκεται στην γνώση όλων των πτυχών του εαυτού σας.

Πόσες φορές έχετε δικαιολογήσει τις άσχημες αντιδράσεις, αποδίδοντας ευθύνες αλλού;

«Έτυχε και τα πήγα καλά...»

Πόσες φορές έχετε υποτιμήσει καταστάσεις στις οποίες καταφέρατε και ξεπεράσατε τον εαυτό σας, αποδίδοντάς το π.χ. στην τύχη;

Μεγάλη σημασία έχει η λεκτική συμπεριφορά, πιο συγκεκριμένα οι λέξεις με αρνητική ρίζα, καθώς επηρεάζουν αρνητικά τις σκέψεις, οδηγώντας στο φαινόμενο της 
αυτοεκπληρούμενης προφητείας -στην οποία είχα αναφερθεί σε προηγούμενο άρθρο μου.







«Δεν το πιστεύω ότι μου συμβαίνει...»

Όταν βιώνετε μια θετική συνθήκη και την περιγράφετε με αρνητικό λεξιλόγιο, αυτόματα την απορρίπτετε... Όταν εστιάζετε στο αρνητικό, επικεντρώνεστε μόνο σε αυτό και αγνοείτε οτιδήποτε θετικό συμβαίνει γύρω σας.



«Δεν ξέρει τη δύναμή του αυτός που δεν έχει γνωρίσει δυσκολίες» -Ben Johnson



«Πάντα πέφτω σε λάθος άτομα»

Ο «προθάλαμος» της αυτογνωσίας είναι η παρατήρηση των συναισθημάτων -π.χ. φόβος. Σύμφωνα με τον συμπεριφορισμό, κάθε δράση έχει ένα αίτιο, ακόμα και οι αυτόματες αντιδράσεις οφείλονται στο ιστορικό μάθησης. Ενδεχομένως να μην μπορέσετε να ελέγξετε ό,τι άσχημο σας συμβαίνει, αυτό όμως που εξαρτάται από σας, είναι το κατά πόσο σας επηρεάζει... Άλλωστε, τα παθήματα γίνονται μαθήματα ζωής.

«Νιώθω ότι δεν είμαι αυτός που θέλω, είμαι αυτός που οι άλλοι θα ήθελαν να είμαι»

Πόσο έχετε ταυτιστεί με τις ταμπέλες που σας «κολλάνε» οι άλλοι;

Μέσα από την αλληλεπίδραση με άλλα άτομα δημιουργείτε καθρεφτισμός -αλήθεια, πόσο καθαρό είναι το είδωλο; Πόσο σωστά αντιλαμβάνεστε το τι σκέφτονται οι άλλοι για εσάς; Σύμφωνα με μελέτη από το University of Florida, οι άνθρωποι δυσκολεύονται να αξιολογήσουν σωστά το πώς τους βλέπει το περιβάλλον, διότι δεν γνωρίζουν καλά τον εαυτό τους.
«Αυτοσεβασμός, αυτογνωσία, αυτοκυριαρχία. Αυτά τα τρία μόνα τους οδηγούν τον άνθρωπο στην παντοδυναμία» -Alfred Tennyson.




Ο κάλος, ο κακός και ο ουδέτερος!

Ο «καλός εαυτός» προσφέρει ανακούφιση στην κριτική από τον «κακό εαυτό» και αφoρά στη γενικότερη εικόνα που έχει κάποιος για τον εαυτό του -γι' αυτό και όταν αισθάνεστε καλά με τον εαυτό σας, η αρνητική κριτική δεν σας αγγίζει.

Δες τη θετική πλευρά της ζωής...

Σύμφωνα με έρευνες από το McGill University στο Montreal, τα άτομα με μεγάλη δυνατότητα προσαρμογής είναι άτομα που βλέπουν «το ποτήρι μισογεμάτο και όχι μισοάδειο». Αυτό σημαίνει ότι έχουν θετική αυτοαντίληψη και στάση ζωής...

Το ταξίδι για να γνωρίσετε τον εαυτό σας είναι μοναχικό

Ο εαυτός έχει πολλές πτυχές και διψά για το παραπάνω -π.χ. συναισθηματική κάλυψη, κοινωνική υπόσταση, υλικά αγαθά, ηθικά, σωματικά κτλ.



«Οι ζωές μας προοδεύουν μόνο όταν παίρνουμε ρίσκα. Και το πρώτο και το πιο δύσκολο ρίσκο που μπορούμε να πάρουμε, είναι να είμαστε ειλικρινείς με τον εαυτό μας» -Walter Anderson



Αναγνωρίζοντας την αυτοαξία σας

Το ταξίδι για την αυτογνωσία είναι μια παρατήρηση του εαυτού σας που αποσκοπεί στο να ανακαλύψει ποιος/ποια πραγματικά είστε και να αναγνωρίσει τα δικά σας «θέλω». Η αυτογνωσία στοχεύει στη βέλτιστη σχέση με τον εαυτό σας, αλλά και με τους γύρω σας, καταλήγοντας σε μεγαλύτερη εσωτερική ικανοποίηση. Για να ζήσετε το όνειρό σας, θα πρέπει πρώτα να πιστέψετε ότι σας αξίζει!

Στη ζωή παίρνουμε ό,τι δίνουμε... Αν προσφέρουμε αγάπη στον εαυτό μας, τότε θα λάβουμε αγάπη  Αντίθετα, αν είστε άδικοι και αυστηροί με τον εαυτό σας, τότε είναι πιθανό να είστε πιο ανεκτικοί σε καταχρηστικές συμπεριφορές από άλλους. Η αυτοπεποίθηση και ο αυτοσεβασμός είναι το πρώτο βήμα στο να ενισχύσετε την αυτοαξία σας και να νιώσετε όμορφα.


Για να ικανοποιήσετε τα όνειρά σας πρέπει πρώτα να πιστέψετε ότι τα αξίζετε!

- Twitter: https://twitter.com/elsa_barda
- email. elsabardapsychologist@hotmail.com

*Η Ελσα Μπάρδα έχει βασικό πτυχίο ψυχολογίας (BSc Honours), μετεκπαίδευση πρώτο μάστερ στην Κλινική Ψυχολογία (MSc Clin. Psy.) και δεύτερο μάστερ στην Εφαρμοσμένη Ανάλυση Συμπεριφοράς MSc (MSc ABA ). Η εκπαίδευση και μετεκπαίδευσή της έγινε στη Μ. Βρετανία. Έχει αναγνώριση πτυχίων από το ΔΟΑΤΑΠ και άδεια ασκήσεως επαγγέλματος ψυχολόγου.


Τα παιδιά του πολέμου - Τα παιδιά μιας άλλης πραγματικότητας


Η Κλινική Ψυχολόγος και Αναλύτρια Εφαρμοσμένης Συμπεριφοράς, Έλσα Μπάρδα, γράφει για τις τραγικές συνέπειες στην ψυχοσωματική κατάσταση των παιδιών, που βιώνουν τον πόλεμο

Έλσα Μπάρδα - Κλινικός Ψυχολόγος - Αναλύτρια Εφαρμοσμένης Συμπεριφοράς


Τα ψυχικά τραύματα της παιδικής ηλικίας χαράζονται για πάντα στην μνήμη...

Σε περίπτωση πολέμου γεννιούνται παιδιά που:

- Δεν γνωρίζουν τι θα πει ειρήνη...

- Δεν γνωρίζουν πώς είναι να παίζεις στην αυλή του σπιτιού, χωρίς φόβο...

- Δεν γνωρίζουν την παιδική ανεμελιά…

Η απώλεια έγινε η νέα πραγματικότητα...

Εκείνα τα παιδιά που γνώρισαν την ασφάλεια της ειρήνης, έρχονται αντιμέτωπα με την απώλεια, σε πολλαπλές διαστάσεις π.χ. σχολικό περιβάλλον, φίλοι, ασφάλεια, σταθερότητα, πένθος. Σε έκθεση της UNICEF αναφέρεται ότι τα παιδιά που γεννιούνται σε εμπόλεμη κατάσταση μεγαλώνουν πρόωρα, καθώς ένα στα δέκα αναγκάζεται να εργαστεί, ενώ το 40% των παιδιών στερούνται της βασικής εκπαίδευσης.

Ο φόβος έχει τραγικές συνέπειες...

Σύμφωνα με τους ψυχολόγους ερευνητές, η συνεχόμενη κατάσταση φόβου και αγωνίας που επικρατεί π.χ. με τους βομβαρδισμούς κατά την διάρκεια ενός πολέμου, δημιουργεί την αντίδραση «μάχης ή φυγής», που αποτελεί άμυνα του ανθρώπινου οργανισμού, προκειμένου να προστατευτεί από μια απειλή.

Στην περίπτωση του πολέμου, φτάνει στο σημείο να εξελίσσεται ως τοξικό στρες, που ενδεχομένως να έχει μακροπρόθεσμες επιπλοκές σε θέματα υγείας. Σύμφωνα με την Dr Marcia Brophy, ψυχολόγο της φιλανθρωπικής οργάνωσης Save the Children, τα παιδιά της Συρίας έρχονται αντιμέτωπα με μία πέραν του φυσιολογικού «στρεσογόνο συνθήκη».

Περισσότερα από 70% των παιδιών, στην έρευνα που διεξήχθη από την οργάνωση Save the Children, εκδήλωσαν τοξικό στρες, ή μετά-τραυματική διαταραχή άγχους, καθώς και διαταραχή ενούρησης, ενώ κάποια παιδιά έγιναν πιο επιθετικά.

Προγεννητικές επιπτώσεις του πολέμου στο παιδί

Καθώς η μητέρα βρίσκεται σε διαρκή αλληλεπίδραση με το έμβρυο, η αρνητική συναισθηματική της κατάσταση, που προκαλείται από στρεσσογόνες συνθήκες κατά την διάρκεια της κύησης, έχει αρνητικό αντίκτυπο στην ανάπτυξη του παιδιού μετά την βρεφική περίοδο π.χ. ανάπτυξη μαθησιακών δυσκολιών.

Η διεθνής φιλανθρωπική οργάνωση Save the Children, σε έκθεσή της για τα παιδιά του πολέμου, υποστηρίζει ότι παιδιά 12 ετών παρουσιάζουν αυτοκαταστροφικές τάσεις -π.χ. χρήση ουσιών ή αυτοκτονικές τάσεις, ως διέξοδο από την φρίκη του πολέμου. Σύμφωνα με την ίδια έκθεση, ένα στα τέσσερα παιδιά κινδυνεύει να εμφανίσει κυρίως Σύνδρομο μετατραυματικού στρες, κατάθλιψη, επιθετική συμπεριφορά, ψυχοσωματικά συμπτώματα, διαταραχές στην ομιλία και την ενούρηση.

Αντίστοιχα, μια άλλη έρευνα, με επικεφαλής τον Σέρμιν Γιάλιν Σαπμάζ και την ομάδα συνεργατών του, που αφορούσε στις ψυχικές διαταραχές, των προσφυγόπουλων πολέμου, ηλικίας 5-18 ετών, σε δείγμα 89 παιδιών, έδειξε ότι ένα σημαντικό ποσοστό των παιδιών διαγνώστηκαν με διαταραχή άγχους, κατάθλιψη, ψυχολογικό τραύμα, Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ), ενώ ένα μικρότερο ποσοστό πληρούσε τα κριτήρια για νοητική καθυστέρηση και αυτιστικό φάσμα.

Οι ψυχολογικές επιπτώσεις καθορίζονται από το βαθμό του ψυχολογικού τραύματος

Οι ερευνητές Chriman και Dougherty υποστηρίζουν ότι η μικρή ηλικία λειτουργεί προστατευτικά, εξαιτίας της γνωστικής ανωριμότητας, σε αντίθεση με την εφηβεία, όπου το παιδί επηρεάζεται πολύ περισσότερο από ένα τραυματικό γεγονός.

Το τοξικό άγχος, τα τραυματικά γεγονότα, μπορεί να διαταράξουν την ομαλή ανάπτυξη του εγκέφαλου -π.χ. γνωστική και νοητική λειτουργία, καθιστώντας τα παιδιά επιρρεπή στην εκδήλωση ψυχολογικών διαταραχών κατά την ενηλικίωσή τους.

Τα ψυχικά τραύματα κατά την διάρκεια της παιδικής ηλικίας σημαδεύουν στον πυρήνα της ανθρώπινης προσωπικότητας και δύσκολα επουλώνονται επαρκώς, χωρίς την βοήθεια ειδικού...

Αλήθεια, ποιος είναι αυτός που μπορεί να δώσει εξηγήσεις στις αθώες ψυχές που σημαδεύτηκαν για πάντα, στο τι εστί δίκαιο και τι άδικο και στο γιατί βιώνουν την φρικαλεότητα του πολέμου;

- Twitter: https://twitter.com/elsa_barda
- email. elsabardapsychologist@hotmail.com

*Η Ελσα Μπάρδα έχει βασικό πτυχίο ψυχολογίας (BSc Honours), μετεκπαίδευση πρώτο μάστερ στην Κλινική Ψυχολογία (MSc Clin. Psy.) και δεύτερο μάστερ στην Εφαρμοσμένη Ανάλυση Συμπεριφοράς MSc (MSc ABA ). Η εκπαίδευση και μετεκπαίδευσή της έγινε στη Μ. Βρετανία. Έχει αναγνώριση πτυχίων από το ΔΟΑΤΑΠ και άδεια ασκήσεως επαγγέλματος ψυχολόγου.


Έλσα Μπάρδα - Η συμπεριφορά στο μικροσκόπιο: Κατοικίδια: Η ανιδιοτελής αγάπη τους, «σύμμαχος» τ...

Έλσα Μπάρδα - Η συμπεριφορά στο μικροσκόπιο: Κατοικίδια: Η ανιδιοτελής αγάπη τους, «σύμμαχος» τ...: Κατοικίδια: Η ανιδιοτελής αγάπη τους, «σύμμαχος» της ψυχικής ευεξίας Η κλινική ψυχολόγος και αναλύτρια Εφαρμοσμένης Συμπεριφοράς, Έλ...

Κατοικίδια: Η ανιδιοτελής αγάπη τους, «σύμμαχος» της ψυχικής ευεξίας


Η κλινική ψυχολόγος και αναλύτρια Εφαρμοσμένης Συμπεριφοράς, Έλσα Μπάρδα, εξηγεί την θετική επίδραση των ζώων συντροφιάς στους ιδιοκτήτες τους



*Έλσα Μπάρδα - Κλινικός Ψυχολόγος - Αναλύτρια Εφαρμοσμένης Συμπεριφοράς 

Οι θετικές εμπειρίες, όπως π.χ. η τρυφερότητα, επιδρούν στον ανθρώπινο οργανισμό, απελευθερώνοντας στο σώμα την γνωστή ως «ορμόνη της αγάπης» (ωκυτοκίνη). Σύμφωνα με τα ευρήματα μίας ενδιαφέρουσας έρευνας, με επικεφαλής τον Dr Paul Zak από το University of Claremont της Καλιφόρνια, αυξημένα επίπεδα έκκρισης της ωκυτοκίνης δεν παρουσιάζουν μόνο οι ιδιοκτήτες κατοικιδίων, αλλά και τα ίδια τα κατοικίδια, καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι τα ζώα αυτά νιώθουν αγάπη για τους ιδιόκτητες τους. 

Είναι πολύ σημαντικό δώρο για τον άνθρωπο, να δίνει και να παίρνει αγάπη... Δυστυχώς, οι ανθρώπινες σχέσεις ορισμένες φορές γίνονται πολύπλοκες και επικριτικές, δημιουργώντας εμπόδια στην ανιδιοτελή αγάπη. Γι' αυτόν τον λόγο η άνευ όρων αγάπη και αφοσίωση που προσφέρουν τα κατοικίδια στους ιδιοκτήτες τους, είναι πολύ σημαντική.

Σύμφωνα με τον Dr. Ian Cook, καθηγητή του Πανεπιστημίου UCLA, η ανιδιοτελής αγάπη, που προσφέρουν τα κατοικίδια στον άνθρωπο, συμβάλλει θετικά στην αντιμετώπιση της κατάθλιψης. Συγκεκριμένα, πρόσφατα διάβασα μια ενδιαφέρουσα μελέτη που διεξήχθη από το Πανεπιστήμιο Johns Hopkins και δημοσιεύτηκε στο Journal Depression and Anxiety, σύμφωνα με την οποία τα σκυλάκια αποδέχονται τον άνθρωπο, όπως ακριβώς είναι, γι' αυτό και συμβάλλουν στην αντιμετώπιση του συναισθήματος της μοναξιάς. Συνεπώς, οι άνθρωποι με ελλιπή κοινωνική επαφή, μπορούν να επωφεληθούν μέσα από την συντροφικότητα που προσφέρει ένα κατοικίδιο.


Πρόσφατη μελέτη από το Πανεπιστήμιο της Virginia Commonwealth έδειξε ότι οι άνθρωποι που πάσχουν από κλινική κατάθλιψη επωφελήθηκαν από επισκέψεις με θεραπευτικά κατοικίδια -π.χ. σκύλους- διότι το άγχος τους μειώθηκε και ένιωθαν λιγότερη μοναξιά.

Μας ταξιδεύουν μακριά από τα προβλήματα...

Για όσους έχετε κατοικίδια, είμαι σίγουρη ότι κάποια στιγμή θα έχετε βιώσει την συνθήκη να γυρνάτε στο σπίτι, έπειτα από μια δύσκολη ημέρα που σας προκάλεσε θυμό ή απογοήτευση, βρίσκοντας την γατούλα ή τον σκύλο σας, να σας κουνά την ουρά όλο αγάπη, κουρνιάζοντας μαζί σας στον καναπέ. Όσος εκνευρισμός και να σας διακατέχει, αρκεί ένα χάδι, για να καταπραΰνει τον θυμό. Μια τέτοια συνθήκη ηρεμεί τον άνθρωπο, έστω προσωρινά, αποσπώντας την προσοχή του από το πρόβλημα.

«Χρειάζονται μόλις λίγα λεπτά παιχνιδιού, με το αγαπημένο σας κατοικίδιο, προκειμένου να σας φτιάξει την διάθεση». 


Το άγγιγμα θεραπεύει τα τραύματα της ψυχής...

Τα χάδια προσφέρουν ηρεμία στον άνθρωπο, καθώς αυξάνουν την έκκριση οξυτοκίνης, ορμόνης υπεύθυνης για την καταπολέμηση του άγχους. Παράλληλα, μειώνεται η κορτιζόλη (ορμόνη που σχετίζεται με το άγχος), επηρεάζοντας την αρτηριακή πίεση και τους καρδιακούς ρυθμούς, ενώ αυξάνεται η έκκριση σεροτονίνης (ορμόνη της ευτυχίας), που δημιουργεί αίσθημα ευχαρίστησης και ικανοποίησης. Όταν το κατοικίδιο σας κάνει να χαμογελάτε, τότε αυτό επηρεάζει βιοχημικά τον οργανισμό, αυξάνοντας τα επίπεδα της σεροτονίνης και της ντοπαμίνη, που σχετίζονται με την ηρεμία και την ευτυχία.

Από την άλλη, όσα και να είναι τα οφέλη, κάποιος που περνάει μια άσχημη περίοδο, ψυχοπιεστική, που του έχει ρίξει την ψυχολογία, ίσως να θεωρήσει πολύ δύσκολο το να αναλάβει την φροντίδα ενός κατοικίδιου. Σύμφωνα με την επιστήμη της ψυχολογίας, το αίσθημα ευθύνης και εξάρτησης, που έχει το κατοικίδιο από τον ιδιοκτήτη του, ενισχύει την αυτοαξία του ιδιοκτήτη, προσδίδοντας στην ζωή του την πιο θετική διάσταση των πραγμάτων.



Η ρουτίνα που συνοδεύει ένα κατοικίδιο -π.χ. βόλτα, τάισμα, παιχνίδι- βοηθά στην οργάνωση συμπεριφοράς του ίδιου του ιδιόκτητη του... Η δραστηριότητα π.χ. της καθημερινής βόλτας του σκύλου, ενισχύει την σωματική και ψυχική υγεία, καθώς και την αλληλεπίδραση με άλλους ανθρώπους, προσφέροντας έδαφος για κοινωνικοποίηση. Ακόμα και αν οι ιδιοκτήτες είναι ντροπαλοί, ένα είναι σίγουρο: τα σκυλάκια θα σπάσουν τον πάγο... Συμπερασματικά, η τροποποίηση στην ρουτίνα ζωής του ιδιόκτητη έχει θετικό αντίκτυπο και στην συμπεριφορά του...

Η πρωτοποριακή έρευνα Project Pooch αφορούσε ανήλικους παραβάτες, οι οποίοι, κατά την αποχώρησή τους από το σωφρονιστικό ίδρυμα, πήραν σκυλάκια για υιοθεσία. Όπως προέκυψε, όλοι οι συμμετέχοντες είχαν πλήρη επανένταξη στην κοινωνία. Πιθανόν η αίσθηση ευθύνης έκανε τους άλλοτε παταβάτες πιο υπευθύνους.

Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η σχέση του ιδιοκτήτη με το ζώο συντροφιάς είναι αμφίδρομη και δεν πρέπει να επωφελείται μόνο ο ιδιοκτήτης, αλλά και το κατοικίδιο. 

Ο μόνος απόλυτα ανιδιοτελής φίλος, που μπορεί να έχει ο άνθρωπος σε αυτό τον ιδιοτελή κόσμο
Ο μοναδικός που δεν θα τον εγκαταλείψει ποτέ
Ο μοναδικός που δεν θα φανεί ποτέ αχάριστος ή ψεύτης
είναι ο σκύλος του.
George Graham Vest

- Twitter: https://twitter.com/elsa_barda
- email. elsabardapsychologist@hotmail.com

*Η Ελσα Μπάρδα έχει βασικό πτυχίο ψυχολογίας (BSc Honours), μετεκπαίδευση πρώτο μάστερ στην Κλινική Ψυχολογία (MSc Clin. Psy.) και δεύτερο μάστερ στην Εφαρμοσμένη Ανάλυση Συμπεριφοράς MSc (MSc ABA ). Η εκπαίδευση και μετεκπαίδευσή της έγινε στη Μ. Βρετανία. Έχει αναγνώριση πτυχίων από το ΔΟΑΤΑΠ και άδεια ασκήσεως επαγγέλματος ψυχολόγου.

 Διαταραχή Σωματικής Δυσμορφίας: Μήπως είσαι πιο όμορφος απ' όσο νομίζεις;




Η Κλινική Ψυχολόγος και Αναλύτρια Εφαρμοσμένης Συμπεριφοράς, Έλσα Μπάρδα, αναλύει τα αίτια και τα συμπτώματα της διαταραχής σωματικής δυσμορφίας, καθώς και πώς αυτή μπορεί να αντιμετωπιστεί


*Έλσα Μπάρδα - Κλινικός Ψυχολόγος - Αναλύτρια Εφαρμοσμένης Συμπεριφοράς



Οι περισσότεροι άνθρωποι μπορεί να παραπονεθούν για ένα συγκεκριμένο χαρακτηριστικό στην εξωτερική τους εμφάνιση, το οποίο θα προτιμούσαν να ήταν διαφορετικό π.χ. μεγάλη μύτη, πεταχτά αυτιά, μικρά χείλια κτλ. Όταν αυτό το παράπονο παίρνει την μορφή έμμονης ιδέας και επηρεάζει αρνητικά την λειτουργικότητα του ανθρώπου, τότε ενδεχόμενος να είναι ανησυχητικό σημάδι.





]
H Διαταραχή Σωματικής Δυσμορφίας (ΔΣΔ - Body Dysmorphic Disorder, BDD), η οποία, σύμφωνα με το DSM–IV, ανήκει στην κατηγορία των διαταραχών του ιδεοψυχαναγκαστικού φάσματος, αφορά τις έμμονες σκέψεις σχετικά με συγκεκριμένα σημεία του σώματος που το άτομο θεωρεί αντιαισθητικά, άσχημα, ακόμα και αφύσικα -σε ορισμένες περιπτώσεις αφορά και μη ορατά ελαττώματα. Μελέτες έχουν δείξει ότι οι πιο συνήθεις περιοχές αφορούν το δέρμα (ουλές ρυτίδες, ακμή κτλ), την τριχοφυΐα και την μύτη, καθώς επίσης το σωματικό βάρος και την ασυμμετρία σώματος -π.χ. μάτια κτλ.

 
Ο φόβος της εξωτερικής εμφάνισης...

«Tι σκέφτονται οι άλλοι για την εμφάνισή μου; Γιατί γεννήθηκα με ελαττώματα; Δεν είναι δίκαιο...»

Ο Enrico Morselli αποκαλούσε τη διαταραχή «δυσμορφοφοβία», καθώς ο ασθενής διακατέχεται από φόβο, συζητώντας επί καθημερινής βάσης για το φυσικό του ελάττωμα. Ως αποτέλεσμα, το αίσθημα της απελπισίας τον οδηγεί στην απομόνωση και την έκπτωση της ψυχοκοινωνικής λειτουργικότητας -συνεπώς σε φτωχή ποιότητα ζωής και, σε ακραίες περιπτώσεις, σε αυτοκτονικές τάσεις. Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι φοβικές σκέψεις μπορεί να εξελιχθούν και σε άλλες διαταραχές που σχετίζονται με την εμφάνιση, όπως ανορεξία ή βουλιμία.

Παρότι τα αίτια της διαταραχής σωματικής δυσμορφίας δεν έχουν διευκρινιστεί ακόμα, μελέτες εχουν δείξει ότι στην πλειοψηφία η έναρξη της διαταραχής αρχίζει την περίοδο της εφηβείας, καθώς εκείνη την περίοδο τα χαρακτηριστικά του σώματος υπόκεινται στις μεγαλύτερες αλλαγές. Η χαμηλή αυτοεικόνα και η ανασφάλεια μπορεί να οδηγήσει τους έφηβους να θεωρήσουν ως σωματική παραμόρφωση ένα χαρακτηριστικό του σώματός τους. Σαφώς μεγάλο ρόλο παίζουν και τα πρότυπα που επιβάλλονται από την κοινωνία -π.χ. τι θεωρείται ελκυστικό και τι όχι.



Ο ρόλος του καθρέφτη στην διαστρεβλωμένα παραμορφωμένη εικόνα του εαυτού

Η επιλεκτική προσοχή και εστίαση σε συγκεκριμένα σημεία -π.χ. ψεγάδια της εξωτερικής αναπαράστασης (στον καθρέφτη)- οδηγεί το άτομο στο να αντιλαμβάνεται ως μεγεθυμένα ορισμένα εξωτερικά χαρακτηριστικά. Εντούτοις, το άτομο δημιουργεί μια νοητική αναπαράσταση διαστρεβλωμένη σε σχέση με την πραγματικότητα, θεωρώντας το ψεγάδι τερατώδες.

Οι πιστοί μου αναγνώστες θα θυμάστε το άρθρο σχετικά με την γνωστική ασυμφωνία, η οποία οδηγεί σε αίσθημα δυσφορίας. Στην συγκεκριμένη διαταραχή υπάρχει ασυμφωνία ανάμεσα στην πραγματική και στην ιδανική εικόνα των εξωτερικών χαρακτηριστικών, οδηγώντας με την σειρά της σε μη ρεαλιστικές αρνητικές σκέψεις και μελαγχολία. Ο άνθρωπος, στην προσπάθεια να μειώσει την ασυμφωνία, είτε θα υιοθετήσει τελετουργικές συμπεριφορές που φτάνουν στο σημείο ψυχαναγκασμού -π.χ. να κοιτάζεται στον καθρέφτη συνέχεια- είτε θα περιορίσει τις κοινωνικές του επαφές, διότι ντρέπεται για την εξωτερική του εμφάνιση.

Επιδημιολογικές έρευνες και συννοσηρότητα με άλλες διαταραχές 

H Διαταραχή Σωματικής Δυσμορφίας κυμαίνεται σε ποσοστό 0,7%-2,4% στο γενικό πληθυσμό. Η συγκεκριμένη διαταραχή μπορεί να εμφανιστεί μαζί με διατροφικές διαταραχές (νευρική ανορεξία, βουλιμία, αυτοτραυματισμό) ή να εκφραστεί παθητικά, οδηγώντας στην κοινωνική απόσυρση.

Συννοσηρότητα έχει παρατηρηθεί με μείζονα κατάθλιψη, κοινωνική φοβία και ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή.

Έρευνα που διεξήχθη με επικεφαλής τον καθηγητή Phillips, έδειξε ένα ποσοστό από 27% έως και 76,4% των ατόμων με ΔΣΔ να αναζητούν καλλυντικές/αισθητικές λύσεις, για να ανακουφίσουν τις ανησυχίες τους, συμπεριλαμβανομένων των χειρουργικών και δερματολογικών διαδικασιών, με ανέφικτη ικανοποίηση.


Το κλειδί για την ανάπτυξη μιας θετικής εικόνας σώματος, είναι να ανακαλύψετε τι σας αρέσει στο σώμα σας

«Για να ξεπερασετε την σωματική δυσμορφία, θα πρέπει να αναγνώρισετε την δική σας μεγαλοπρέπεια»

Ο Neziroglu και οι συνεργάτες του υποστηρίζουν ότι τα άτομα με ΔΣΔ θεωρούν ότι η εμφάνισή τους είναι ό,τι πιο σημαντικό για την ευτυχία τους -π.χ. «επιτρέπω στον εαυτό μου να είμαι ευτυχισμένος, μόνο εάν βελτιώσω την εμφάνισή μου». Η εμφάνιση δεν είναι ο μόνος τρόπος, με τον οποίο μπορεί κάποιος να πετύχει τους προσωπικούς του στόχους.

Τα άτομα με ΔΣΔ, προκειμένου να μπορέσουν να αντιμετωπίσουν τις αρνητικές σκέψεις, θα πρέπει να μάθουν να διαχειρίζονται το άγχος και τον φόβο για την γνώμη των άλλων και να βελτιώσουν την γενική στάση τους απέναντι στην εικόνα του σώματός τους, προκειμένου να μειώσουν και να εξαλείψουν τις ιδεοληπτικές και καταναγκαστικές συμπεριφορές. Η θεραπεία στην συγκεκριμένη διαταραχή μπορεί να συνεχιστεί για χρόνια.
- Facebook-
Η συμπεριφορά στο μικροσκόπιο
- Twitter: https://twitter.com/elsa_barda
- email. elsabardapsychologist@hotmail.com

*Η Ελσα Μπάρδα έχει βασικό πτυχίο ψυχολογίας (BSc Honours), μετεκπαίδευση πρώτο μάστερ στην Κλινική Ψυχολογία (MSc Clin. Psy.) και δεύτερο μάστερ στην Εφαρμοσμένη Ανάλυση Συμπεριφοράς MSc (MSc ABA ). Η εκπαίδευση και μετεκπαίδευσή της έγινε στη Μ. Βρετανία. Έχει αναγνώριση πτυχίων από το ΔΟΑΤΑΠ και άδεια ασκήσεως επαγγέλματος ψυχολόγου.

Πέμπτη 29 Μαρτίου 2018

Ημέρα της Γυναίκας: Η σύγχρονη γυναίκα ως «Wonder Woman»

Η συμπεριφορά στο μικροσκόπιο

Ημέρα της Γυναίκας: Η σύγχρονη γυναίκα ως «Wonder Woman».

Έλσα Μπάρδα - Κλινικός Ψυχολόγος - Αναλύτρια Εφαρμοσμένης Συμπεριφοράς 
Η κλινική ψυχολόγος και αναλύτρια Εφαρμοσμένης Συμπεριφοράς, Έλσα Μπάρδα, γράφει για την σύγχρονη «Wonder Woman» και αναλύει γιατί ο άνδρας δυσκολεύεται να την καταλάβει και να την αναγνωρίσει...
 
*Έλσα Μπάρδα - Κλινικός Ψυχολόγος - Αναλύτρια Εφαρμοσμένης Συμπεριφοράς


Στις 8 Μαρτίου κάθε χρόνο έχει καθιερωθεί παγκοσμίως η Ημέρα της Γυναίκας. Μια ημέρα ευαισθητοποίησης ,που μας υπενθυμίζει τους αγώνες που έχουμε δώσει οι γυναίκες, για να μπορούμε να έχουμε ισότιμα δικαιώματα με τον άνδρα -π.χ. το δικαίωμα στην εργασία, που προσφέρει στην γυναίκα ανεξαρτησία και αυτονομία.

Μπορεί νομοθετικά στον Δυτικό πολιτισμό η σύγχρονη γυναίκα να έχει κερδίσει ισότιμα δικαιώματα με τον άνδρα, όμως παραμένει μικρότερο το ποσοστό γυναικών που έχουν ανώτερες εργασιακές θέσεις .Ο αγώνας για την ισότιμη μεταχείριση των γυναικών συνεχίζεται μέσα από τις επιστήμες, τις τέχνες, την τεχνολογία, την εκπαίδευση και την πολιτική. Πλήθος από αξιόλογες γυναίκες κυνηγάνε τα όνειρά τους και αφήνουν το στίγμα τους μέσα από σκληρή δουλειά, ταλέντο και εξειδίκευση, απαλλαγμένο από διακρίσεις, αποδεικνύοντας ότι η γυναίκα του σήμερα δεν ανήκει στο... ασθενές φύλο.

Στον 21ο αιώνα ο ρόλος της γυναίκας είναι πιο πολυπαραγοντικός από ποτέ, διότι πρέπει να ισορροπήσει μεταξύ των ρόλων που υπηρετεί -ήτοι, της συζύγου, συντρόφου, φίλης, μάνας, κόρης και εργαζόμενης.



Γιατί ο άνδρας, αντί να θαυμάζει την σύγχρονη Wonder Woman, δυσκολεύεται να την διαχειριστεί; Φταίει η οικονομική της ανεξαρτησία; Ο δυναμικός της χαρακτήρας;

Το κυρίαρχο αρσενικό κολακεύεται όταν νιώθει απαραίτητος...
Ο παραδοσιακός άνδρας προτιμάει να πορεύεται μπροστά από την γυναίκα του, παρά δίπλα της -τι και αν αυτό είναι φαινομενικό και συνεπάγεται ότι εκείνη τα περιμένει όλα από εκείνον. Η γυναίκα αγωνίστρια δίνει καθημερινά μάχες επιβίωσης για εκείνη και για τον σύντροφό της -δυστυχώς, ορισμένες φορές, όχι μόνο δεν επιβραβεύεται, αλλά ούτε καν αναγνωρίζεται.



Ξεκάθαρη... αποστρέφεται τα μισόλογα

Η σημερινή Wonder Woman έχει ανάγκη να γνωρίζει ότι ο σύντροφός της είναι πρόθυμος να γίνει συνοδοιπόρος της στο ταξίδι της επιβίωσης. Η εμπιστοσύνη της μπορεί εύκολα να κλονιστεί από ένα ψέμα, καθώς αυτό το εισπράττει ως υποτίμηση της νοημοσύνης της. Γι' αυτό και αναζητεί ένα αρσενικό με ισχυρό δυναμικό, αλλά ταυτόχρονα με ευαισθησίες, προκειμένου να σταθεί δίπλα της, χωρίς να την ανταγωνίζεται. Κάτι τέτοιο κάνει τους άνδρες να αισθάνονται αδύναμοι.

Δεν έχει καιρό για παιχνίδια...

Οι άνδρες με ασταθή προσωπικότητα, που αλλάζουν γρήγορα άποψη και συμπεριφορά, δεν εμπνέουν σεβασμό, καθώς η αναποφασιστικότητα θα μεταφραστεί ως κοροϊδία.



Έχει ανάγκη από άνευ όρων αγάπη και σταθερότητα

Η Wonder Woman έχει μάθει να παλεύει μόνη της, συνεπώς έρχεται αντιμέτωπη με πολλές προκλήσεις, γι' αυτό επιδιώκει από την σχέση της, αληθινή συντροφικότητα. Παρότι επιδιώκει την ανεξαρτησία και φαινομενικά δείχνει συναισθηματικά αυτάρκης, έχει ανάγκη από τρυφερότητα, κάτι το οποίο μπορεί να μην αντιληφθεί ο σύντροφός της. Υποτιμητικές και προσβλητικές συμπεριφορές δεν την αποδυναμώνουν -αντιθέτως, την πεισμώνουν.



Αγαπά δυνατά και είναι σταθερή

Wonder Woman δεν εξαφανίζεται στα δύσκολα -αντιθέτως, θα παλέψει και για τον σύντροφό της. Στην περίπτωση που ο άνδρας απομακρυνθεί από εκείνη, θα προσπαθήσει να τον διεκδικήσει, όχι όμως στο σημείο που θίγεται η αξιοπρέπειά της... Αυτή την μεγαλοπρέπεια της άνευ όρων αγάπης, αλλά όχι παράδοσης, μερικές φορές δεν μπορεί να την αναγνωρίσει ο άνδρας.



Η γυναίκα κυνηγός μπορεί να χαθεί στο δάσος...

Έκτος από την  δυναμική Wonder Woman, η σύγχρονη γυναίκα μερικές φορές παίρνει τον ρόλο του κυνηγού, διότι γνωρίζει τι θέλει και πώς να το αποκτήσει, συνεπώς δεν διστάζει να  διεκδικήσει τον άνδρα που θέλει. Ο ρόλος του κυνηγού ενδεχομένως να κολακεύει έναν άνδρα, αλλά παράλληλα του στερεί το δικό του αρχέγονο ένστικτο... Εάν δε η γυναίκα έχει εξαιρετικά επίμονη προσωπικότητα και διεκδικεί με κάθε κόστος, μπορεί να χαθεί σε όλο αυτό το ερωτικό παιχνίδι.



Η Wonder Woman όταν πληγωθεί, τότε θα αναγεννηθεί από τα τραύματά της, με μονόδρομο την επιβίωση, ειδικά εάν έχει παιδιά. Η «αχίλλειος πτέρνα» της είναι να εγκλωβιστεί στην τελειομανία ή να αναλάβει περισσότερες ευθύνες από όσες αντέχει, διότι θα την εξαντλήσει.

H Wonder Woman υπερασπίζεται τις αρχές και τα όνειρά της 

Συνειδητοποιημένη και ασυμβίβαστη, γεμάτη σιγουριά, ισορροπεί με μαεστρία τους πολλαπλούς ρόλους της. Το αν θα εστιάσει στην οικογένεια ή στην επαγγελματική της ανέλιξη εξαρτάται από τις προσωπικές της αξίες. Το πιο σημαντικό στο πολυμορφικό των ρόλων που υπηρετεί η σύγχρονη Wonder Woman, είναι να παίρνει ικανοποίηση από τον κάθε ρόλο της.

«Wonder Woman» στα αγγλικά σημαίνει «γυναίκα-θαύμα»... Μεταφορικά σημαίνει η γυναίκα-ηρωίδα, που πρέπει να αντεπεξέλθει στους πολλαπλούς ρόλους, στην σύγχρονη κοινωνία, σε όλα τα επαγγελματικά επίπεδα, διότι αφενός έχει αποκτήσει δικαιώματα χειραφέτησης, αλλά αυτό συνεπάγεται και υποχρεώσεις.

Η γυναίκα σήμερα μπορεί να έχει χειραφετηθεί ως προς τις ελευθερίες της μέσα στη ζωή και τους χώρους εργασίας, όμως δεν πρέπει ποτέ να ξεχνά την διαφορετικότητά της από τον άνδρα και να μην έρχεται σε σύγκρουση, αλλά να κρατά την ταυτότητά της ως γυναίκα.

Χρόνια πολλά... σε κάθε γυναίκα όλου του κόσμου, ξεχωριστά!


- Twitter: https://twitter.com/elsa_barda
- email. elsabardapsychologist@hotmail.com

*Η Ελσα Μπάρδα έχει βασικό πτυχίο ψυχολογίας (BSc Honours), μετεκπαίδευση πρώτο μάστερ στην Κλινική Ψυχολογία (MSc Clin. Psy.) και δεύτερο μάστερ στην Εφαρμοσμένη Ανάλυση Συμπεριφοράς MSc (MSc ABA ). Η εκπαίδευση και μετεκπαίδευσή της έγινε στη Μ. Βρετανία. Έχει αναγνώριση πτυχίων από το ΔΟΑΤΑΠ και άδεια ασκήσεως επαγγέλματος ψυχολόγου.

 
*Έλσα Μπάρδα - Κλινικός Ψυχολόγος - Αναλύτρια Εφαρμοσμένης Συμπεριφοράς


Οι θετικές εμπειρίες, όπως π.χ. η τρυφερότητα, επιδρούν στον ανθρώπινο οργανισμό, απελευθερώνοντας στο σώμα την γνωστή ως «ορμόνη της αγάπης» (ωκυτοκίνη). Σύμφωνα με τα ευρήματα μίας ενδιαφέρουσας έρευνας, με επικεφαλής τον Dr Paul Zak από το University of Claremont της Καλιφόρνια, αυξημένα επίπεδα έκκρισης της ωκυτοκίνης δεν παρουσιάζουν μόνο οι ιδιοκτήτες κατοικιδίων, αλλά και τα ίδια τα κατοικίδια, καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι τα ζώα αυτά νιώθουν αγάπη για τους ιδιόκτητες τους.

Είναι πολύ σημαντικό δώρο για τον άνθρωπο, να δίνει και να παίρνει αγάπη... Δυστυχώς, οι ανθρώπινες σχέσεις ορισμένες φορές γίνονται πολύπλοκες και επικριτικές, δημιουργώντας εμπόδια στην ανιδιοτελή αγάπη. Γι' αυτόν τον λόγο η άνευ όρων αγάπη και αφοσίωση που προσφέρουν τα κατοικίδια στους ιδιοκτήτες τους, είναι πολύ σημαντική.

Σύμφωνα με τον Dr. Ian Cook, καθηγητή του Πανεπιστημίου UCLA, η ανιδιοτελής αγάπη, που προσφέρουν τα κατοικίδια στον άνθρωπο, συμβάλλει θετικά στην αντιμετώπιση της κατάθλιψης. Συγκεκριμένα, πρόσφατα διάβασα μια ενδιαφέρουσα μελέτη που διεξήχθη από το Πανεπιστήμιο Johns Hopkins και δημοσιεύτηκε στο Journal Depression and Anxiety, σύμφωνα με την οποία τα σκυλάκια αποδέχονται τον άνθρωπο, όπως ακριβώς είναι, γι' αυτό και συμβάλλουν στην αντιμετώπιση του συναισθήματος της μοναξιάς. Συνεπώς, οι άνθρωποι με ελλιπή κοινωνική επαφή, μπορούν να επωφεληθούν μέσα από την συντροφικότητα που προσφέρει ένα κατοικίδιο. 
Πρόσφατη μελέτη από το Πανεπιστήμιο της Virginia Commonwealth έδειξε ότι οι άνθρωποι που πάσχουν από κλινική κατάθλιψη επωφελήθηκαν από επισκέψεις με θεραπευτικά κατοικίδια -π.χ. σκύλους- διότι το άγχος τους μειώθηκε και ένιωθαν λιγότερη μοναξιά.

Μας ταξιδεύουν μακριά από τα προβλήματα...Για όσους έχετε κατοικίδια, είμαι σίγουρη ότι κάποια στιγμή θα έχετε βιώσει την συνθήκη να γυρνάτε στο σπίτι, έπειτα από μια δύσκολη ημέρα που σας προκάλεσε θυμό ή απογοήτευση, βρίσκοντας την γατούλα ή τον σκύλο σας, να σας κουνά την ουρά όλο αγάπη, κουρνιάζοντας μαζί σας στον καναπέ. Όσος εκνευρισμός και να σας διακατέχει, αρκεί ένα χάδι, για να καταπραΰνει τον θυμό. Μια τέτοια συνθήκη ηρεμεί τον άνθρωπο, έστω προσωρινά, αποσπώντας την προσοχή του από το πρόβλημα.

«Χρειάζονται μόλις λίγα λεπτά παιχνιδιού, με το αγαπημένο σας κατοικίδιο, προκειμένου να σας φτιάξει την διάθεση». 


puppy










Το άγγιγμα θεραπεύει τα τραύματα της ψυχής...Τα χάδια προσφέρουν ηρεμία στον άνθρωπο, καθώς αυξάνουν την έκκριση οξυτοκίνης, ορμόνης υπεύθυνης για την καταπολέμηση του άγχους. Παράλληλα, μειώνεται η κορτιζόλη (ορμόνη που σχετίζεται με το άγχος), επηρεάζοντας την αρτηριακή πίεση και τους καρδιακούς ρυθμούς, ενώ αυξάνεται η έκκριση σεροτονίνης (ορμόνη της ευτυχίας), που δημιουργεί αίσθημα ευχαρίστησης και ικανοποίησης. Όταν το κατοικίδιο σας κάνει να χαμογελάτε, τότε αυτό επηρεάζει βιοχημικά τον οργανισμό, αυξάνοντας τα επίπεδα της σεροτονίνης και της ντοπαμίνη, που σχετίζονται με την ηρεμία και την ευτυχία.

Από την άλλη, όσα και να είναι τα οφέλη, κάποιος που περνάει μια άσχημη περίοδο, ψυχοπιεστική, που του έχει ρίξει την ψυχολογία, ίσως να θεωρήσει πολύ δύσκολο το να αναλάβει την φροντίδα ενός κατοικίδιου. Σύμφωνα με την επιστήμη της ψυχολογίας, το αίσθημα ευθύνης και εξάρτησης, που έχει το κατοικίδιο από τον ιδιοκτήτη του, ενισχύει την αυτοαξία του ιδιοκτήτη, προσδίδοντας στην ζωή του την πιο θετική διάσταση των πραγμάτων.


dog_baby_2


Η ρουτίνα που συνοδεύει ένα κατοικίδιο -π.χ. βόλτα, τάισμα, παιχνίδι- βοηθά στην οργάνωση συμπεριφοράς του ίδιου του ιδιόκτητη του... Η δραστηριότητα π.χ. της καθημερινής βόλτας του σκύλου, ενισχύει την σωματική και ψυχική υγεία, καθώς και την αλληλεπίδραση με άλλους ανθρώπους, προσφέροντας έδαφος για κοινωνικοποίηση. Ακόμα και αν οι ιδιοκτήτες είναι ντροπαλοί, ένα είναι σίγουρο: τα σκυλάκια θα σπάσουν τον πάγο... Συμπερασματικά, η τροποποίηση στην ρουτίνα ζωής του ιδιόκτητη έχει θετικό αντίκτυπο και στην συμπεριφορά του...

Η πρωτοποριακή έρευνα Project Pooch αφορούσε ανήλικους παραβάτες, οι οποίοι, κατά την αποχώρησή τους από το σωφρονιστικό ίδρυμα, πήραν σκυλάκια για υιοθεσία. Όπως προέκυψε, όλοι οι συμμετέχοντες είχαν πλήρη επανένταξη στην κοινωνία. Πιθανόν η αίσθηση ευθύνης έκανε τους άλλοτε παταβάτες πιο υπευθύνους.

Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η σχέση του ιδιοκτήτη με το ζώο συντροφιάς είναι αμφίδρομη και δεν πρέπει να επωφελείται μόνο ο ιδιοκτήτης, αλλά και το κατοικίδιο. 

Ο μόνος απόλυτα ανιδιοτελής φίλος, που μπορεί να έχει ο άνθρωπος σε αυτό τον ιδιοτελή κόσμο
Ο μοναδικός που δεν θα τον εγκαταλείψει ποτέ
Ο μοναδικός που δεν θα φανεί ποτέ αχάριστος ή ψεύτης
είναι ο σκύλος του.
George Graham Vest
- Twitter: https://twitter.com/elsa_barda
- email. elsabardapsychologist@hotmail.com

*Η Ελσα Μπάρδα έχει βασικό πτυχίο ψυχολογίας (BSc Honours), μετεκπαίδευση πρώτο μάστερ στην Κλινική Ψυχολογία (MSc Clin. Psy.) και δεύτερο μάστερ στην Εφαρμοσμένη Ανάλυση Συμπεριφοράς MSc (MSc ABA ). Η εκπαίδευση και μετεκπαίδευσή της έγινε στη Μ. Βρετανία. Έχει αναγνώριση πτυχίων από το ΔΟΑΤΑΠ και άδεια ασκήσεως επαγγέλματος ψυχολόγου.